از مهم‌ترین سوالاتی که افراد در زمینه خلاقیت میپرسند، چگونگی افزایش خلاقیت است. جواب این سوال را می‌توان اینگونه پاسخ داد که با تمرین های افزایش خلاقیت شما می‌توانید این مهارت را افزایش دهید.
مغز شما به عنوان مرکز داده پردازی و کسب مهارت نیاز به داشتن مهارت خلاقیت است چرا که باید همیشه پویا و فعال بماند. راه های زیادی برای افزایش خلاقیت مغز وجود دارد که در این مقاله شما را با 10 مورد از انواع روش های افزایش خلاقیت آشنا می‌سازیم که در قالب تمرین های تقویت خلاقیت معرفی کردهایم.
تمرین های افزایش خلاقیت
1- از کل مهارت های مغز برای سنجیدن زندگی‌تان استفاده کنید
اولین تمرین تقویت خلاقیت استفاده مهارت های مغز است. با خود بررسی کنید که به طور معمول چه مقدار از مهارت های قسمت چپ مغزتان را به کار می‌گیرید. سپس این کار را برای مهارت های قسمت راست هم انجام دهید. به آن دسته از توانایی های قسمت چپ و راست معزتان که از آنها غافل مانده‌اید، توجه کنید و راه درست برای به کارگیری و تربیت‌شان را در پیش بگیرید.
2- آموزش
اگر فرزندی دارید، تمام مغزتان را درگیر آموزش آنها کنید، اعم از آموزش های آموزشگاهی، اجتماعی و زندگی یا خانوادگی. تلاش کنید به فرزندان‌تان کمک کنید تا تحصیلات متعادلی داشته باشند. به او راههای کسب خلاقیت را بیاموزید تا شاید به این وسیله به سوی خلاقیت بهتر و زندگی‌های کامل‌تری هدایت شوند.
این اصول را نه تنها در مورد فرزندان‌تان، بلکه برای یادگیری مداوم در طول عمر خود هم به کار ببرید. به نحوی که شما هم قادر باشید، خلاقیت بیشتر و زندگی کامل‌تری داشته باشید.
3- زنگ تفریح
تعجب‌آور است که اگر بدانید تفکر مغز کامل، ایجاب می‌کند که اگر می‌خواهید به طور کامل یک فرد خلاق شوید، باید به طور منظم زنگ تفریح داشته باشید. در این‌باره فکر کنید؛ وقتی شما با موجی از تصورات، راهحل های مسائل، خیالات و رویاهای فوق‌العاده‌ای روبه‌رو می‌شوید، یا به عبارتی به مفهوم خلاقیت اجازه ورود می‌دهید، در کدام مکان است؟
اغلب افراد در پاسخ، به چند مورد یا تمام موارد زیر اشاره می‌کنند:
- در حمام
- زیر دوش
- قبل از خواب
- در حال قدم زدن دراطراف شهر
- در خواب
- در حال بیدار شدن از خواب
- در حال گوش کردن به موسیقی
- در حال رانندگی در یک مسیر طولانی
- در حال دویدن در فضای باز
- در حال شنا کردن
- در حال دراز کشیدن در ساحل
- در حال بی‌هدف خط‌خط کردن کاغذ
بدن و ذهن شما در چنین لحظاتی در چه وضعیتی است؟ آرام و اغلب تنها. در وقت استراحت هر دو قسمت مغز می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و آن وقت است که سرچشمه بیکران خلاقیت شما به منصه ظهور می‌رسد.
اگر برای داشتن زنگ تفریح، آگاهانه تصمیم بگیرید، مغزتان به‌جای شما تصمیم خواهد گرفت. اغلب افراد سخت کوش (البته نه آنهایی که در کارشان زیرمی به خرج می‌دهند) معتقدند که با گذشت سال‌ها، تنش‌شان بیشتر می‌شود و تمرکزشان از بین می‌رود. این واقعیت خوب است، چون این اصرار و پافشاری قسمت راست مغز آنهاست که می‌گوید باید به کمی خیال بافی اجازه فعالیت داد تا حالت عدم توازن به توازن تبدیل شود.
اگر شما در چنین شرایطی قرار بگیرید و اصرار داشته باشید که فعالیت های سمت چپ مغزتان را در زندگی بیشتر به کار بگیرید. مغز شما انواع دیگری از استراحت (زنگ تفریح) را به شما تحمیل می‌کند. زنگ خطر از دست رفتن تمرکز حواس به صدا در می‌آید، دچار اختلال در عملکرد می‌شوید و بدون هیچ دلیل موجهی تندخو می‌شوید و فیوز میپرانید! و راه علاج‌تان هم یک چیز بیشتر نیست... استراحت و آرامش! حال این عمل را خودتان به صور آگاهانه انجام دهید، به مغز و همچنین به خودتان استراحت بدهید. آن وقت است که خلاقیت تان شما را دوست خواهد داشت.
4- به پیاده روی و گردش های طولانی بروید
رومی‌ها اصطلاحی در این مورد به کار می‌برند (( حلال مشکلات)) که تقریبا میتواند آن را این طور معنا کرد: (( هنگام پیاده روی مشکل را حل کنید)) هرچند مطلبی که آنها متوجه شده بودند ربطی به قسمت راست و چپ مغز نداشت بلکه آنها دریافتند که اگر مغزتان را به پیاده روی ببرید (مخصوصا در حومه شهر) یک ریتم یکنواخت از حرکت اعضا بدن و آهنگ منظم تپش قلب تان، خون پر از اکسیژن را با قدرت به سمت مغز می‌فرستد و مناظر زیبایی که چشم، گوش و دیگر حواس شما هنگام پیاده روی از آنها بهره‌مند می‌شوند. همه و همه در تفکر خلاق و حل مسائل نقش به سزایی دارند.
اگر شما مشکلی بزرک یا وظیفه خاصی دارید که برای انجام دادن آن نیاز به خلاقیت دارید، برای حل مشکلات خود حتما ((پیاده روی)) کنید.
((پیاده روی کنید تا به نتیجه مطلوب برسید))
5- خلاقیت را در زندگی روزمره تان به کار ببرید
در محل‌های زیر، لحظاتی که در طول زندگی روزمره تان فکر می‌کنید خلاق هستید و لحظاتی که فکر می‌کنید خلاق نیستید، یادداشت کنید و وقتی آن را تمام کردید، فهرست تان را بخوانید. شکل
بیشتر بخوانید: فرایند خلاقیت چیست؟ مراحل فرایند خلاقیت در افراد به سبک والاس
پاسخ مطلوب به تمرین بالا این است که باید درتمام جنبه های زندگی روزمره ذاتا خلاق باشید. این مهارت ها می‌توانند با به کار بستن وسیع توانایی های قسمت چپ و راست مغز شما تقویت شوند. فعالیت های روزانه زیر را در نظر بگیرید. همه آنها به میزان خلاقیت شما بستگی دارند.
- آشپزی
- دکوراسیون
- بازسازی منزل
- هکاسی
- باعبانی
- مسیریابی و نقشه خوانی
- نجاری
- گل آرایی
- محاسبه بودجه برای مناسبت‌ها و هزینه های خاص
- روابط
- بسته بندی هدیه
- نوشتن نامه و پیغام
- چیدن میز غذا یا میز تحریر
- مرتل کردن گلدان ها ئ گیاهان منزل
- مراقبت و تربیت جیوانات دست آ»وز خانگی
- برنامه ریزی برای تعطیلات و مناسب های خاص
- برنامه ریزی ملاقات ها
- بازی کردن فوتبال یا انجام هر ورزش دیگری
هر یک از فعالیت ها می‌توانند جذاب‌تر و خلاق تر شوند مشروط بر این که چاشنی توانایی های مختلف سمت راست و سمت چپ مغز را هم به آنها اضافه کنیم.
در عرصه تعریف خلاقیت، چیزهای کوچک می‌توانند ارزش‌های زیادی داشته باشند. جمع‌آوری صدف‌ها و تکه چوب هایی که امواج دریا آنها را به ساحل آورده و تزئین منزل با آنها یا به کارگیری آنها در کار خراطی. تهیه لحاف چهل تکه با استفاده از تکه های کوچک و پارچه های بلااستفاده. تزئین میز ناهارخوری با قرار دادن یک شاخه گل در بشقاب هر نفر. استفاده از گوش ماهی به عنوان نمک پاش یا در هر هفته کشف یک مسیر جدید برای رفتن به محل کارو تمام این کارها که تلاش زیادی هم نمیخواهند، می‌توانند باعث افزایش و تقویت خلاقیت در زندگی‌تان شوند.
تعطیلات و جشن‌های مخصوص فصلی، فرصت های شگفت انگیزی برای به ظهور رساندن هوش خلاق شماست. شما می‌توانید مهمانی‌تان را با آزین بندی منزل و به کمک زیبایی و حوصلهای که به چشم بیاید، به فرصت ضیافت خلاق تبدیل کنید. کارت ها و هدایایی را که می‌خواهید به سایرین تقدیم بسازید یا مهمانی شما برای دوستان‌تان تدارکم ببینید. فرصت برای چگونگی افزایش خلاقیت نامحدود است.
6- مغزهای متفکر
همه‌ی نوابغ، قهرمانانی در ذهن داشته‌اند که از آنها الهام می‌گرفتند. اسکندر استادی به نام ارسطو داشت. ژولیوس سزار کبیر را داشت. در دوره رنسانس نوابغ ایتالیایی الگوهایی از دوران باستان داشتند. کاترین کبیر، ملکه روسیه از پتر کبیر الهام می‌گرفت. محمدعلی کلی، سوگاری رابینسون را داشت. اسحاق نیوتن سقراط را داشت. استیفن هاوکینگ اسجاق نیوتن را داشت. به همین ترتیب، تمامی خدایان نبوغ، برای خود الگوهایی داشته‌اند.
از انواع روش های افزایش خلاقیت که نوابغ بزرگ از آن استفاده میکردند، گفتگوی خیالی با قهرمانان، مطرح کردن افکارشان برای آنان الهام گرفتن از ایشان بود. این روش فکری خلاق میتواند برای دنبال کردن اهداف بسیار بزرگ علمی و فرهنگی به کار رود. هر کسی میتواند آن را در زندگی روزمره‌اش به کار ببرد.
من شخصا این روش را در زندگی شخص خودم بسیار موثر و باارزش یافتم و بیش از بیست سال است که از آن با موفقیت استفاده می‌کنم. این روش به من اجازه داده است که به طرز خاصی، هر جا که با مشکل یا فرصت بزرگی مواجه می‌شوم، یک فرد کاملا خلاق باشم. روشی که من از آن استفاده کرده‌ام به شرح زیر است:
وقتی من با موقعیتی روبه‌رو می‌شوم که به کن یک مغز متفکر( اعم از قهرمانان زن و مرد) احتیاج دارم بهترین شخص را برای موقعیت پیش‌آمده، انتخاب می‌کنم. سپس تصور می‌کنم که این شخص چه پیشنهادی را برای یافتن نتیجه مطلوب از این کار به من ارایه می‌دهد.
من قهرمانان خود را به روشهای منحصر به فرد خلاق شان و همچنین به دلیل داشتن انرژی زیاد و به دست آوردن موفقیت‌های خیره کنندشان انتخاب می‌کنم و با در نظر گرفتن این نکته که تمام این ویژگیها خوراک مناسبی برای من و اندیشه خلاق من هستند.
بعضی از این نوابغ که معمولا من از آنها الهام می‌گیرم، عبارت‌اند از :
- الگوی خلاق ما لئوناردو داوینچی، به خاطر خلاقیت نامحدود و ابتکاراتش.
- ملکه الیزابت اول، به خاطر توانایی‌اش در غلبه بر سختی‌های عجیب و غریب نرمش فوق‌العاده، در کنار عزمی راسخ و سرعت حیرت انگیز یادگیری
- بودا، به دلیل اوش عمیق در وجود خودش و همچنین توانایی‌اش در ایستادگی در برابر بالاترین عذاب‌ها و محرومیت‌ها
- محمدعلی کلی، به خاطر ابتکار و نوآوری حیرت‌انگیز در تمام امور وحمایتش از اقلیت‌ها
- موریهی یوشیبا، بنیانگذار هنر رزمی ژاپن ((آی کیدو)). در این شیوه رزمی ورزشکاران می‌آموزند که چه طور خشونت را به آرامش تبدیل کنند. در حالی که همچنان به مبارزه‌شان ادامه می‌دهند.
شما هم به مانند الهامات بالا می‌توانید 4 یا 5 نفر از بزرگان تاریخ را به عنوان نوابغ شخصی خود انتخاب کنید. اسامی این گروه را باتعدادی از اعضای خانواده یا دوستان‌تان که قدرت تفکر و تجزیه و تحلیل و خلاقیت منحصر به فرد شما را تحسین می‌کنند و آن را محترم می‌شمارند درمیان بگذارید و آن را تکمیل کنید.
هنگامی که با موقعیت یا مشکل خاصی برخورد کردید، فکر کنید که با یکی از نوابغ فکری خودتان در حال گفت و گو هستید و تصور کنید که آنها در این موقعیت چه جوابی به شما خواهند داد یا چه توصیه ای به شما خواهند کرد؟ از نتیجه فوق‌العاده‌ای که به دست می‌آید، متعجب خواهید شد.
7- بازی تصویرسازی خلاق اینشتین را تجربه کنید
روزانه یا هر هفته یکی از بازی های تصویرسازی خلاق اینشتین را انجام دهید.
از جمله تمرین های افزایش خلاقیت که اینشتین به کار میبرد این بود که به زور خودش را به وسیله پرسش‌های جالب توجه سوال پیچ می‌کرد. مانند: این که سفر تا پایان جهان روی شعاعی از نور آفتاب چه طور خواهید بود؟ یا این که اگر با سرعت نور از کسی دور می‌شدم، آیا به چشمش نامرئی میآمدم؟ یا این که آیا نور می‌شکند؟ اگر چنین چیزی درست بود در این صورت چه طور می‌توانستم بدان چیزهایی که می‌بینم کجا هستند؟
سپس انجام تصورات را رها می‌کرد تا به تمام راه‌حل‌های ممکن بیندیشند و اصلا مهم نبود که تصورات تا چه حد باورنکردنی یا عجیب و غریب به نظر برسند شما هم سعی کنید در یکی از زمینه های مورد علاقه تان این کار انجام دهید و ببینید چه پاسخ های خلاقانه به وجود خواهد آمد.
8- تاکید روی سمت راست مغز
از آن جایی که محیط مدارس و محل کار و محیط های فرهنگی روی مهارت های چپ مغز تاکید دارند، بررسی کنید که چه طور می‌توانید مهارت های قسمت سمت راست مغزتان را با سمت چپ هماهنگ کنید. به سه روش مختلف برای اضافه کردن توانایی های قسمت سمت راست مغز به زندگی روزمره و کارهای‌تان فکر کنید، زندگی شما بسیار لذت‌بخش‌تر و البته کارآمدتر خواهد شد.
9-از دو طرف بدن تان استفاده کنید
از روشهای بهبود خلاقیت که می‌توان استفاده کرد، به کارگرفتن هر دو طرف بدن، از هر دو سوی مغز است. برای این کار می‌توانید تردستی یاد بگیرید. ازدست غیرمسلط‌تان در فعالیت های روزانه مانند شستن موها، مسواک کردن، شمارهگیری تلفن، هم زدن یک ماهیتابه روی اجاق، نوشتن و غیره استفاده کنید. شما همچنین می‌توانید هنگام غذا خوردن، کارد و چنگال را برعکس در دست بگیرید.
10- گفت و گوی ذهنی را به صورت یک نقشه ذهنی دیدنی درآورید
نکاتی که یادداشت می‌کنید، روش خاص مغز برای برقراری ارتباط با خودش است. برای مغز شما خیلی آسان‌تر است که به وسیله یادداشت برداری و نگهداری آنها در فضای بیرون از خودش، روی افکار خلاق و مشکلات و خاطرات تان کار کند تا این که بخواهد آنها را درون خودش نگه‌دارد و تحلیل کند.
اگر باور ندارید، یک تقسیم طولانی را بدون استفاده از قلم و کاغذ انجام دهید. وقتی نکاتی را یادداشت می‌کنید، سعی کنید از طرف راست مغزتان هم به خوبی قسمت چپ استفاده کنید و با استفاده از رنگ، تصاویر، طرج های فضایی و ریتم های قابل رویت علاقه‌تان را به این یادداشت برداری ها افزایش دهید.
این روش یادداشت افکار ((نقشه ذهن)) نامیده می‌شود.
سخن پایانی
برای آنکه بتوانید خلاقیت را به صورتی فردی در خود افزایش دهید یا آن که خلاقیت در کسب و کار شما نفوذ کند لازم است که آن را به عنوان یک مهارت ضروری فرا بگیرید. بر این اساس زمانی مفهوم خلاقیت را به خوبی درک و تصور می‌کنید که بتوانید این تمرین های افزایش خلاقیت را انجام داده و آنها را در زندگی خود و خانوادهتان یا کسب و کارتان به کار بگیرید.
تمرین هایی که داخل این مقاله داده بودین خیلی کاربردی و مقید هستن. من اینها رو قبلا به کاربرده ام